چقدر با اظهارنامه مالیاتی و نحوه تهیه و تنظیم آن آشنایی دارید؟ همان‌طور که همگی ما می‌دانیم تمام سازمان‌ها و شرکت‌ها موظف به پرداخت مالیات مشخص شده توسط دولت در زمان‌های مقرر هستند. اما مبلغ مالیاتی که هر کسب‌و‌کار باید پرداخت کند به چه عواملی بستگی دارد؟ میزان مالیات تعیین‌شده برای هر بیزینس به فعالیت‌ها و میزان درآمد کسب‌شده طی یک دوره زمانی معین، بستگی دارد. برای مشخص شدن دقیق میزان مالیات، هر سازمانی وظیفه دارد بعد از تهیه و تدوین اظهارنامه مالیاتی آن را به سازمان امور مالیاتی ارائه دهد. بنابراین چگونگی تهیه اظهارنامه یکی از موارد ضروری است که هر کسب‌و‌کاری باید با آن آشنایی داشته باشد، چراکه بدون تهیه و ارائه اظهارنامه و پرداخت به موقع مالیات، با جریمه‌های سنگینی روبرو خواهید شد. در این مقاله از وبلاگ تخصصی زانا می‌خواهیم در مورد مفهوم اظهارنامه مالیاتی، انواع و نحوه طراحی و تدوین آن صحبت کنیم. با ما همراه باشید.
اظهارنامه مالیاتی چیست؟
تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی که از جانب دولت مشمول پرداخت مالیات شناخته می‌شوند، باید ابتدا اظهارنامه‌های مالیاتی خود را تهیه و تدوین کنند. اما اظهارنامه مالیاتی چیست؟ اظهارنامه مالیاتی در واقع سندی مالی است که توسط اشخاص حقیقی و حقوقی که ملزم به پرداخت مالیات هستند، به‌صورت سالانه تنظیم شده و به اداره مالیات ارائه می‌شود. در واقع این اظهارنامه نشان‌دهنده تمامی فعالیت‌های اقتصادی انجام‌شده توسط کسب‌و‌کار در یک سال مالی است. میزان مالیاتی که برای هر کسب‌و‌کار و سازمان محاسبه می‌شود، متاثر از اطلاعات ثبت شده در اظهارنامه مالیاتی است و طبق فعالیت‌های گفته‌شده در این سند مالی تعیین می‌شود.
اما مهلت ارائه اظهارنامه مالیاتی به اداره مالیات تا چه زمانی است؟ با توجه به قوانین حال حاضر، تمامی افراد و سازمان‌هایی که موظف به پرداخت مالیات هستند باید اظهارنامه مالیاتی سال گذشته خود را در سه ماه اول سال یعنی تا آخر فصل بهار، تکمیل کرده و به اداره مربوطه تحویل دهند. لازم به ذکر است که شما می‌توانید با مراجعه به سایت سازمان امور مالیاتی به آدرس tax.gov.ir، فایل خام اظهارنامه مالیاتی را دانلود و پر کنید، بنابراین نیازی به مراجعه حضوری برای دریافت فرم اظهارنامه مالیاتی ندارید.
انواع اظهارنامه مالیاتی
اظهارنامه‌های مالیاتی در انواع گوناگونی تقسیم‌بندی می‌شوند. شما به عنوان یک شخص حقیقی یا حقوقی که ملزم به پرداخت مالیات هستید باید به‌خوبی بدانید که چه نوع اظهارنامه‌ای برای شما مناسب است. با استفاده از نوع اظهارنامه درست و متناسب با حیطه کاری شما، احتمال پیش آمدن مشکلات مالیاتی در آینده کمتر می‌شود. در زیر انواع اظهارنامه را معرفی کرده‌ایم:
- اظهارنامه مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی (طبق ماده ۱۱۰ قانون مالیات‌های مستقیم)
- اظهارنامه مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی گروه اول (طبق ماده ۹۵ قانون مالیات‌های مستقیم)
- اظهارنامه مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی گروه دوم (طبق ماده ۹۵ قانون مالیات‌های مستقیم)
- اظهارنامه مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی گروه سوم (طبق ماده ۹۵ قانون مالیات‌های مستقیم)
- اظهارنامه مالیاتی انحلال شرکت (طبق ماده ۱۱۴ و ۱۱۶ قانون مالیات‌های مستقیم)
- اظهارنامه مالیات بر درآمد املاک اشخاص حقیقی که از املاک خود کسب درآمد می‌کنند (طبق ماده ۵۷ و ۸۰)
با توجه به این دسته‌بندی شما باید براساس حوزه فعالیت‌های تجاری و اقتصادی خود، اظهارنامه مالیاتی متناسب با شرایطتان را انتخاب و تکمیل کنید.
نحوه تهیه و تنظیم اظهارنامه مالیاتی
همان‌طور که در بخش‌های قبل گفته شد، در سال‌های اخیر فرایند ثبت و ارسال اظهارنامه‌های مالیاتی، به‌صورت آنلاین و از طریق سایت سازمان امور مالیاتی انجام می‌شود و نیازی به مراجعه حضوری برای این کار نیست. الکترونیکی شدن مراحل ثبت و ارسال فرم اظهارنامه باعث کاهش هزینه‌ها و همچنین صرفه‌جویی در زمان مودیان مالیاتی شده‌است. اما به چه صورتی باید اظهارنامه مالیاتی خود را تنظیم کنید؟ برای تهیه و تنظیم اظهارنامه لازم است که ابتدا در سامانه امور مالیاتی ثبت‌نام کنید. ثبت‌نام در این سامانه طبق مراحل زیر انجام می‌شود:
- انجام پیش‌ثبت‌نام در سامانه امور مالیاتی با کد اقتصادی
- دریافت کردن کد رهگیری
- تأیید اطلاعات واردشده در مرحله پیش ثبت‌نام
- دریافت یک نامه از اداره پست (حاوی اطلاعات کاربری)
- ثبت‌نام با کد اقتصادی
- تأیید اطلاعات ثبت‌شده در مرحله قبلی
- دریافت اظهارنامه مالیاتی به‌صورت الکترونیک
- پر کردن فرم اظهارنامه از طریق سایت
- ارسال اظهارنامه به‌صورت آنلاین و دریافت کد رهگیری
- بررسی مدارک توسط کارشناسان مربوطه
- اعلام میزان مالیات توسط کارشناسان مالیاتی
- دریافت آنلاین قبض مالیات
- پرداخت قبض مالیات
مدارک مورد نیاز برای تدوین اظهارنامه مالیاتی
در قسمت قبل مراحل ثبت‌نام در سامانه امور مالیاتی و تکمیل و ارسال فرم اظهارنامه مالیاتی را توضیح دادیم. اما برای تکمیل این فرم به چه مدارکی نیاز دارید؟ به‌طور کلی برای پر کردن اظهارنامه باید مدارک زیر را ابتدا تهیه کنید تا در مراحل تکمیل فرم با مشکل مواجه نشوید:
- اساس‌نامه، روزنامه رسمی، شرکت نامه و سایر مدارک کسب‌و‌کار
- مجوزهایی مانند پروانه کسب و…
- تصویر اجاره‌نامه یا سند مالکیت مربوط به شرکت
- تصویر کارت ملی و شناسنامه تمامی شرکا، اعضای هیات‌مدیره، صاحبین امضا و…
- اصل صورت سود و زیان
- تصویر گواهی‌نامه ترازنامه
- اعلام مبلغ کل فروش و درآمد شخص حقیقی یا حقوقی
- گواهی‌های مربوط به گردش حساب سازمان با مهر شرکت
- اعلام شماره ثبت دفاتر قانونی و کد رهگیری آنها
- تمامی قراردادهای شرکت
- کارت بازرگانی
- مانده کل سود و زیان دوره قبل و گردش حساب تعدیلات سنواتی
- مدارک مربوط به مالیات‌های پرداخت‌شده قبلی
- مدارک مربوط به پرداخت بیمه
- نام کاربری، رمز عبور، کد مالیاتی، کد رهگیری دریافت‌شده درمراحل پیش‌ثبت‌نام برای ارسال اظهارنامه مالیاتی
- گواهی‌نامه حساب‌های سازمان در سال‌های قبل
مدارک ذکر شده در بالا، اصلی‌ترین مدارک برای پر کردن فرم اظهارنامه مالیاتی و ارسال آن هستند. البته در برخی موارد ممکن است سازمان امور مالیاتی مدارک دیگری را نیز از شما درخواست کند. نکته مهمی که باید به آن توجه کنید این مطلب است که در هنگام تهیه مدارک و ارسال آنها باید دقت زیادی به خرج دهید، زیرا اگر مغایرتی توسط کارشناسان مشاهده شود، اظهارنامه مالیاتی شما رد می‌شود و همچنین مشکلات دیگری نیز ممکن است برای شما رخ بدهد. لازم به ذکر است که تا یک ماه بعد از ارسال اظهارنامه، می‌توانید آن را ویرایش کنید.
نتیجه‌گیری
در نوشته بالا با اظهارنامه مالیاتی، انواع آن، نحوه تنظیم اظهارنامه مالیاتی و ارائه آن به سازمان امور مالیاتی آشنا شدید. همان‌طور که گفته شد تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی که مشمول پرداخت مالیات هستند باید در سامانه امور مالیاتی کشور ثبت‌نام کرده و با توجه به شرایط خود، فرم اظهارنامه متناسب را تکمیل و در موعد مقرر ارسال کنند. توجه داشته باشید که هرگونه دیرکرد و مغایرت در اظهارنامه ممکن است موجب جریمه‌های مالیاتی سنگینی برای کسب‌و‌کار شما شود، پس بهتر است امور مالیاتی بیزینس خود را به کارشناسان امور مالیاتی و متخصصین این زمینه بسپارید و خود با خیال راحت بر سایر جنبه‌های کسب‌و‌کارتان تمرکز کنید. امیدواریم از این مطلب کاربردی زانا بهره برده باشید. منتظر شنیدن دیدگاه‌های شما در بخش نظرات این نوشته هستیم.
